امید و انتظار

سلام، روزگارتان بهاری

سال‌ها پیش در برنامه رادیویی برگ سبز 250 جناب شجریان با همنوازی آقایان مجید نجاحی، لطف الله مجد و حبیب الله بدیعی غزلی بی‌بدیل از لسان الغیب را در بیات اصفهان اجرا کردند که امروز تقدیم محضرتان می‌کنم. خاطر نشان می‌کنم این غزل با همراهی گروه سماع به سرپرستی استاد فریدون ناصری و همنوازی سه‌تار استاد عبادی در چهارگاه و در برنامه موسیقی ایرانی رادیو نیز اجرا شده است.

مخمور جام عشقم ساقی بده شرابی

پر کن قدح که بی می، مجلس ندارد آبی

وصف رخ چو ماهش در پرده راست ناید

مطرب بزن نوایی ساقی بده شرابی

شد حلقه قامت من تا بعد از این رقیبت

زین در دگر نراند ما را به هیچ بابی

در انتظار رویت ما و امیدواری

در عشوه وصالت ما و خیال و خوابی

مخمور آن دو چشمم آیا کجاست جامی

بیمار آن دو لعلم آخر کم از جوابی

چون آفتاب رویش در دیده می‌نگنجد

ای دل چه سود دارد در دیده اقترابی

حافظ چو می‌نهی دل تو در خیال خوبان

کی تشنه، سیر گردد از لمعه سرابی

 

کمند شوق

سلام، اوقاتتان به خیر باد و شادکامی

اجازه دهید امروز شعری از جناب فروغی بسطامی را تقدیم کنم که استاد شجریان آن را سال‌ها پیش در برنامه گلهای تازه 151 اجرا و در چهارگاه زمزمه کرده است:

چه خلاف سر زد از ما که در سرای بستی

بر دشمنان نشستی، دل دوستان شکستی

سر شانه را شکستم به بهانه تطاول

که به حلقه حلقه زلفت نکند دراز دستی

ز تو خواهش غرامت نکند تنی که کشتی

ز تو آرزوی مرهم نکند دلی که خستی

کسی از خرابه دل، نگرفته باج هرگز

تو بر آن خراج بستی و به سلطنت نشستی **

به قلمرو محبت در خانه‌ای نرفتی

که به پاکیش نرفتی و به سختیش نبستی **

به کمال عجز گفتم که به لب رسید جانم

ز غرور ناز گفتی که مگر هنوز هستی

ز طواف کعبه بگذر تو که حق نمی‌شناسی

به در کنشت منشین تو که بت نمی‌پرستی **

تو که ترک سر نگفتی ز پی‌اش چگونه رفتی

تو که نقد جان نداری ز غمش چگونه رستی **

اگرت هوای تاج است، ببوس خاک پایش

که بدین مقام عالی نرسی مگر ز پستی **

مگر از دهان ساقی مددی رسد وگرنه

کس از این شراب باقی نرسد به هیچ مستی **

مگر از عذار سر زد خط آن پسر، فروغی

که به صد هزار تندی ز کمند شوق جستی **

** این ابیات در آواز نیامده است.

نیکو نگه دارنده

سلام دوستان، وقت به خیر.

امروز را زیاده عرضی نیست. در میانه برنامه رادیویی گلهای تازه 151 که در دهه 50 خورشیدی و با همنوازی تار و نی استادان محمدرضا لطفی و حسن کسایی اجرا شد، جناب شجریان یکی از دوبیتی‌های بابا طاهر را در چهارگاه این‌ گونه زمزمه کرده‌اند:

شب تاریک و سنگستان و من مست

قدح از دست من افتاد و نشکست

نگهدارنده‌اش نیکو نگه داشت

وگرنه صد قدح، نفتاده بشکست

** در امثال و حکم فارسی ضرب المثلی داریم که می‌گوید:

گر نگه دار من آن است که من می‌دانم

شیشه را در بغل سنگ نگه می‌دارد

بیا و کشتی ما در شط شراب انداز

سلام،

در حدود 38 سال پیش، در برنامه گلهای تازه ۴۸ رادیو غزلی از حضرت حافظ توسط استاد شجریان زمزمه شد که با همنوازی استاد ناصر افتتاح و استاد جلیل شهناز در چهارگاه همراه بود. این اثر را امروز تقدیم حضورتان می‌کنم:

بیا و کشتی ما در شط شراب انداز

خروش و ولوله در جان شیخ و شاب انداز

مرا به کشتی باده در افکن، ای ساقی

که گفته‌اند نکویی کن و در آب انداز

ز کوی میکده برگشته‌ام ز راه خطا

مرا دگر ز کرم در ره صواب انداز

بیا و زان می گلرنگ مشکبو، جامی

شرار رشک و حسد در دل گلاب انداز **

اگرچه مست و خرابم، تو نیز لطفی کن

نظر بر این دل سرگشته خراب انداز

به نیمه شب، اگرت آفتاب می‌باید

ز روی دختر گلچهر رز، نقاب انداز **

مهل که روز وفاتم به خاک بسپارند

مرا به میکده بر، در خم شراب انداز

ز جور چرخ چو حافظ به جان رسید دلت

به سوی دیو محن، ناوک شهاب انداز

** این ابیات در آواز نیامده است.

دمی با دوست در خلوت، به از صد سال در عشرت

سلام،

اول اردیبهشت، روز سعدی (علیه‌الرحمه) است و سزاوار آن که به یاد این خورشید درخشان آسمان ادب ایران و جهان، شعر امروز را از او نقل کنم. غزلی فاخر که استاد شجریان آن را با آهنگسازی استاد فخرالدینی و همراهی ارکستر رادیو و تلویزیون ملی ایران در چهارگاه و در برنامه گلهای تازه ۱۷۱ اجرا کرده‌اند. این غزل در گلهای تازه 175 و نیز گلچین هفته شماره 22  در چهارگاه اجرا شده و البته در شهریور 65 و در پاریس به طور خصوصی با همنوازی ویولن حبیب بدیعی در ماهور زمزمه شده است و بالاخره این شعر در محفلی خصوصی با همنوازی تار مجید درخشانی در شور، تصنیف خوانی شده است.

اگر دستم رسد روزی که انصاف از تو بستانم

قضای عهد ماضی را شبی دستی برافشانم

چنانت دوست می‌دارم که گر روزی فراق افتد

تو صبر از من توانی کرد و من صبر از تو نتوانم

دلم صد بار می‌گوید که چشم از فتنه بر هم نه

دگر ره دیده می‌افتد بر آن بالای فتانم

تو را در بوستان باید که پیش سرو  بنشینی

وگرنه باغبان گوید که دیگر سرو ننشانم

رفیقانم سفر کردند، هر یاری به اقصایی

خلاف من که بگرفته است دامن در مغیلانم  **

به دریایی در افتادم که پایانش نمی‌بینم

کسی را پنجه افکندم که درمانش نمی‌دانم 

فراقم سخت می‌آید ولیکن صبر می‌باید

که گر بگریزم از سختی، رفیق سست پیمانم  **

مپرسم دوش چون بودی به تاریکی و تنهایی

شب هجرم چه می‌پرسی که روز وصل، حیرانم

شبان آهسته می‌نالم مگر دردم نهان ماند

به گوش هر که در عالم رسید آواز پنهانم

دمی با دوست در خلوت، به از صد سال در عشرت

من آزادی نمی‌خواهم که با یوسف به زندانم  **

من آن مرغ سخندانم که در خاکم رود صورت

هنوز آواز می‌آید به معنی از گلستانم

** این ابیات در آواز نیامده است.